Ekspertët nga universiteti i Southampton në Britaninë e Madhe në bashkëpunim me arkeologët Shqiptarë kanë bërë një zbulim të rëndësishëm nënujor në ish-vendbanimin romak në brigjet e Vlorës.
Një ekip i udhëhequr nga arkeologë të Universitetit të Southampton kanë gjetur rrënojat e pazbuluara të një kështjelle dhe një porti në afërsi të Vlorës në Shqipëri duke e bërë atë një vend shumë më të rëndësishëm nga sa ishte menduar fillimisht shkruan gazeta angleze ‘Daily Echo’, shkruan Balkanweb.
Ekipi i akademikëve po realizonte kërkime në zonën arkeologjike të Triportit në gjirin e Vlorës dhe zhytësit zbuluan nje shtesë prej 8 akrash të një strukture të përmbytur duke iu shtuar kështu rrënojave aktuale prej 12 akrash.
Sipas zbulimit mendohet se, Triporti ka qenë një vendbanim i madh gjatë periudhës romake, dhe mund të ketë pasur lidhje me qytetin e vjetër të Aulonës, Vlora e sotme. Ekspedita e 14 studiuesve u udhëhoq nga Peter Campbell i Universitetit të Southampton si dhe Neritan Ceka nga Institutit Arkeologjik Shqiptar dhe Agjencia Kombëtare e Bregdetit. “Një nga zbulimet më të rëndësishme ishin rrënojat e zhytura nën det të cilat na bënë të mendonin rëndësinë e Triportit si një port romak. “Shqipëria ka disa nga ujërat më të rëndësishme në Mesdhe’, shkruan gazeta angleze sipas të cilës ky bregdet ka pasur rol jetik për tregtinë në lashtësi dhe vazhdon të jetë i rëndësishëm, si një zonë konvergjence për speciet nga deti Adriatik dhe Jon”.
Triporti u ofronte anijeve ankorim të sigurtë dhe ishte i lidhur me qytetet e lashta përmes rrugëve kryesore Romake. Kjo zonë u eksplorua fillimisht në shekullin 20 dhe me studime të mëtejshme ne vitin 2000.
Gjatë këtij projekti janë zbuluar spiranca më përbërje guri apo hekuri, amfora, etj. Objekte të tjera të lashta të gjetura përfshijnë tjegulla për shtëpitë, pllaka, dhe kana uji.
Reagimi
Pas këtij lajmi nuk ka munguar reagimi i specialistëve shqiptarë të trashëgimisë.
Ka qenë Artan Shkreli, ish-drejtor i Institutit të Monumenteve të Kulturës që ka reaguar.
Ai thotë se “spekulohet në media se është zbuluar një KESHTJELLE dhe një liman antik ne TREPORT pranë Vlorës nga një ekip nënujor arkeologësh angleze. Padyshim që shpedita nënujore ka zgjeruar njohuritë dhe dimensionin e Triportit ose Avlonës së lashtë, por nuk ka zbuluar asgjê që nuk dihej… pra liman apo vendbanim i fortifikuar. Gjithnjë është thënë se limani shtrihet sot nën det, madje kur zbatica eshte e madhe, rrënoja të konsiderueshme dalin mbi ujë dhe janë të fotografuara dhe botuara.
Pavarësisht spekulimeve mediatike, shpresojmë te kemi te reja themelore per qytezën e Aulones përmendur më së pari nga Ptolemeu në Gjeografinë e tij (shek II es).
