Sekreti i fundit i Feim Ibrahimit, një kuartet i pabotuar

Feim Ibrahimi (1935–1997), lindur më 20 tetor 1935 në Gjirokastër, në jug të Shqipërisë, është nga kompozitorët më të njohur të Shqipërisë. Praktikisht autodidakt në fillimet e veta, ai qe i pari kompozitor shqiptar me peshë që studioi në mënyrë ekskluzive brenda vendit, duke u regjistruar më 1962 në Konservatorin e sapokrijuar të Tiranës, ku studioi nën drejtimin e Tish Daisë deri më 1966. 28 vite më parë, do të shkruante një kuartet. Violinisti Florian Vlashi, thotë se “është i vetmi kuartet i Feimit. I pabotuar, i pa luajtur kurrë, askush s´kish dëgjuar më parë për të. Ishte në mes të partiturave të tij si dorëshkrim, si një letër intime.

As vetë Feimi nuk ka lënë ndonjë shënim për të, mos luajtja e tij mbetet një enigme, tregon Etri, e bija”. Sipas Vlashit, është një vepër e bukur, delikate, plot poezi, humor dhe brengë. Violinist shton se ka momente që i kujton kuartetin nr. 2 të Janaçekut që quhet…”Lettres intimes”. “28 vjet ?! Ndoshta ka pritur kaq gjatë që të luhet në zemrën e Madridit, në Akademine Mbretërore të Arteve të Bukura, në praninë e veprave te Velasquez, Murillo, Picasso, Dalí… dhe 13 pikturave të Francisco Goya-s. Vetem ato mund ta kuptojnë më mire se kushdo tjetër sekretin e fundit të artit…” Si sekretar për muzikën, gjatë periudhës së izolimit kulturor të Shqipërisë, Ibrahimi e tregoi veten si një administrator të zotin, duke pasur ndikim pozitiv në jetën muzikore të Shqipërisë. Edhe pse i detyruar nga posti të mbrojë realizmin socialist, gjatë periudhës së izolimit të kulturës së Shqipërisë nga pjesa tjetër e kulturës botërore, për shkak të skematizmit të detyruar nga politikat kulturore të shtetit totalitar, gjatë udhëtimeve zyrtare jashtë shtetit ai u përpoq, aq sa mundej, të ndiqte zhvillimet e muzikës ndërkombëtare, duke eksperimentuar në mënyrë të fshehtë me atonalitetin (p.sh. te Sonata për Violonçel e 1975-s, ripunuar më 1990), duke shprehur interes të padeklaruar për Xenakis-in që në 1981, dhe duke ftuar në Shqipëri një figurë të tillë të avant-garde-s si Stabler-i. Pas rënies së regjimit totalitar, ai punoi pa u lodhur për ta paraqitur muzikën shqiptare në skenën muzikore europiane.

Më 1991 ai u bë presidenti i parë i Këshillit Kombëtar të Muzikës (anëtar i Këshillit Ndërkombëtar të Muzikës në UNESCO). Më 1992, themeloi festivalin Mbrëmje të Muzikës së Re Shqiptare. Më 1994 themeloi shoqatën artistike Pentaton (sot Fondacioni Kulturor “Feim Ibrahimi”), me synim organizimin e disa veprimtarive kulturore dhe ngritjen e një konservatori privat për fëmijë të talentuar. Disa nga veprat e tij janë botuar në Angli prej Emerson Edition. Muzika e Ibrahimit shtrihet thuajse në të gjitha zhanret: miniatura instrumentale, muzikë filmash, muzikë dhome, koncerte për instrumente solo dhe orkestër, simfoni, balete dhe vepra vokale. Dialog për violonçel dhe piano, si dhe romanca E la tua veste è bianca (sipas një poeme të S. Kuazimodoso) për soprano, violonçel dhe piano, (të dyja të kompozuara në qershor të 1997-s) janë punët e fundit të kompozitorit që vdiq në 2 gusht 1997 në Torino, Itali./Pasqyre.al

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *