Sa herë keni hasur në letërsi artistike fjali të tipit: “Unë ndjeja se duhej ta bëja këtë gjë”. “Ajo kishte ndjerë të njëjtën gjë”… etj. Në të dy këto raste, folja “Ndiej” është zëvendësuar me foljen “Ndjej” , që janë dy folje krejt të ndryshme nga ana kuptimore. Ky është një rast, ku zëvendësimi qoftë i një germe (në rastin tonë i i-së me j-në), ndryshon krejt kuptimin e fjalës (në këtë rast foljes). Këto dy folje shumë herë, për të mos thënë gjithmonë, ngatërrohen me njëra-tjetrën dhe ne në vend që të ndiejmë, falim! Ngaqë i hasim kaq shumë herë të ngatërruara me njëra-tjetrën, qoftë edhe nga njerëz me një kulturë gjuhësore, lind pyetja: pse është kaq e vështirë për t’i shkruar dhe për t’i përdorur saktë këto dy folje, kur mjafton të hapësh një fjalor të gjuhës shqipe dhe të gjesh aty kuptimet e sakta të tyre?
Ja kuptimi i këtyre dy foljeve:
1. NDIEJ kal. – Kap me anë të shqisave ngacmimet dhe dukuritë e botës së jashtme, pasqyroj në ndijimet; ndijoj. Ndiej zërin (shijen, erën). Ndien të ftohtët…
2. NDJEJ kal. – I fal me dashamirësi një faj a një gabim dikujt. I ndjej fajin. Më ndjeni! Më falni! E ndjeu Zoti.
Ja dhe zgjedhimi i foljes “ndiej”, meqë ajo ka një përdorim më të madh, për ta dalluar nga folja “ndjej”, që ka një përdorim shumë të vogël.
Përgatiti S. Agolli
