Roberto Bolaño
“Grua me mend.
Grua e bukur.
Njihte gjithë rastet, të gjitha mundësitë.
Lexonjëse e aforizmave të Duchamp-it dhe rrëfimeve të Defoe-së.
Përgjithësisht, me një vetpërmbajtje për ta pasur zili,
përveç rasteve kur e zinte ligështia apo pija,
gjendje që mund t’i zgjaste dy ose tre ditë,
një aradhë me bordeaux dhe valium
që të të rrëqethej lëkura.
N’atë rast zakonisht rrëfente ç’i kishte ndodhur
mes të pesëmbëdhjetave dhe të tetëmbëdhjetave.
Skena seksi dhe llahtarie,
trupa lakuriqë dhe marifete në skaj të ligjit,
aktore me prirje dhe, njëkohësisht, vajzë me trajta të çuditshme koprracie.
E njoha kur sapo kish mbushur të njëzetepestat,
në një periudhë qetësie.
Merrja me mend se e kish zënë frika e pleqërisë dhe vdekjes.
Për të, pleqëria ishin të tridhjetat,
Lufta e Tridhjetë Viteve,
tridhjetë vitet e Krishtit kur nisi të përhapte fjalën,
një moshë si gjithë të tjera, i thosha teksa darkonim
nën dritën e qiririt,
duke kundruar rrymën e lumit më letrar të rruzullit.
Për ne magjepsja ishte në krejt tjetër anë,
në cepat e zotëruar prej ngadalësisë, në lëvizjet
hyjnësisht të ngadalta,
të çrregullsisë mendore,
në krevatet në errësirë,
në shumimin gjeometrik të vitrinëzave bosh
dhe në humnerën e gjithë ç’na rrethon,
tërësia jonë,
Volteri ynë,
filozofia jonë prej dhome dhe tualeti.
Një vajzë me mend, po thosha,
me at’ virtytin e rrallë të largpamësisë
(e rrallë te ne latinoamerikanët)
kaq e kudogjendshme në tokën e saj mëmë,
ku edhe vrasësit madje kanë librezë kursimi
ajo qe po njësoj
një librezë kursimi dhe një foto e Tristán Cabral-it,
përmallosje për ç’nuk është përjetuar,
ndërsa ai lumë me nam zvarriste një diell të mekur
dhe mbi faqe derdheshin lotë, në dukje, pa pará.
S’dua të vdes, mërmëriste teksa prishej
në errësirës prerëse të dhomës së gjumit,
dhe unë s’dija ç’të thoja,
vërtetë s’dija ç’të thoja,
përpos ta ledhatoja dhe mbështesja teksa lëvizte
lart e poshtë si jeta,
lart e poshtë si poeteshat e Francës
të pafajshme dhe me cipë,
derisa kthehej në planetin Tokë
dhe prej buzëve të saj nxirrnin kryet
peizazhe të adoleshencës së saj që përnjëmend mbushnin dhomën
me dyzime të vetes së saj që vajtojnë në shkallët e lëvizshme të metrosë
me dyzime të vetes së saj që bënin dashuri me dy veta njëherësh
teksa jashtë shiu binte
mbi qeset e plehërave dhe mbi revolet e braktisura
brenda qeseve të plehërave,
shiu që gjithçka lan
veç kujtesës dhe arsyes.
Veshje, xhupa lëkure, çizme italiane, mbathje që më luanin mëndsh,
që e luanin mëndsh,
shfaqeshin dhe zhdukeshin nga dhoma jonë vezulluese dhe frelëshuar,
dhe gjurmë të shpejta aventurash të tjera më pak vetjake
ndrisnin në sytë e saj të plagosur si xixëllonja,
një dashuri që s’do të zgjaste dhe për shumë
por që në fund do të bëhej e paharrueshme.
Kaq tha,
ulur pranë dritares,
fytyrën lënë pezull në kohë,
dhe buzët e saj: buzët e një shtatoreje.
Një dashuri e paharrueshme
nën shi,
nën atë qiell plot me antena ku bashkëjetonin
nënçatitë e gjera të shekullit të XVII
dhe kakërdhitë e pëllumbave të shekullit të XX.
Dhe mes tyre
gjithë aftësia e pashterueshme e të shkaktuarit dhimbje,
e padëmtuar gjatë viteve,
e padëmtuar gjatë dashurive
të paharrueshme.
Po, tha tamam kështu.
Një dashuri e paharrueshme
dhe e shkurtër,
si një tufan?,
Jo, një dashuri e shkurtër si psherëtima e një koke në giljotinë,
koka e një mbreti ose e një konti breton,
e shkurtër si bukuria,
bukuria tërësore,
ajo që përmban gjithë madhështinë dhe mjerimin e botës
e dukshme veç në sytë e atyre që dashurojnë”.
Nga përmbledhja “Qentë romantikë” (2006).
Shqipërimi: Edon Qesari
