Ka ndikuar në “Star Wars” dhe “Game of Thrones” si edhe tek emra të ndryshëm si Voltaire, Nietzsche dhe Freddy Mercury që e kanë cituar atë me frymëzim. Pra, çfarë është Zoroastrianizmi? Joobin Bekhrad shkruan për të në BBC.
Krishtërimi shpesh është përdorur për të përcaktuar identitetin dhe vlerat e SHBA-së dhe Evropës, si dhe për të treguar kontrastin e atyre vlerave me ato të Lindjes së Mesme. Megjithatë, një shikim i shkurtër në një fe të lashtë – që ende praktikohet sot – tregon se ajo që shumëkush e merr si ideal i shëndetshëm perëndimor, besime dhe kulturë- në fakt mund të ketë rrënjë iraniane.
EDHE IDEJA E DJALLIT ËSHTË NJË KREJTËSISHT ZOROASTRIANE
Besohet përgjithësisht nga studiuesit se profeti i lashtë iranian Zarathustra (i njohur në gjuhë perse si Zartosht dhe gjuhen greke si Zoroaster) ka jetuar diku në mes viteve 1500 dhe 1000 para Krishtit. Para Zarathustrës, Persianët e lashtë adhuronin hyjnitë e fesë së vjetër Irano-ariane, një e ngjashme me fenë indo-ariane që do të vijë në jetë e njohur si hinduizëm. Zarathustra, megjithatë, e dënoi këtë praktikë, dhe predikoi se vetëm Perëndia – Ahura Mazda, Zoti i Urtësisë – duhet të adhurohet. Duke vepruar kështu, ai nuk kontribuoi vetëm për ndarjen e madhe mes iranianëve dhe ariano-indianëve, por i prezantoi ndoshta njerëzimit, besimin e tij të parë monoteist, shkruan BBC sipas pasqyre.al.
“FREDDIE MERCURY ISHTE TEPËR KRENAR PËR TRASHËGIMINË E TIJ PERSIANE SI ZOROASTRIAN”
Ideja e një perëndie të vetme nuk ka qenë parim në thelb vetëm i Zoroastrianëve për të gjetur rrugën e vet drejt besimeve të tjera të mëdha, më së shumti tri të mëdhatë: Judaizmi, Krishterimi dhe Islami. Konceptet e Parajsës dhe Ferrit, dita e gjykimit dhe shpalljen e fundit të botës, dhe engjëjt dhe djajtë- të gjitha e kanë origjinën në mësimet e Zarathustrës. Edhe ideja e djallit është krejtësisht Zoroastriane; në fakt, i gjithë besimi i Zoroastrianëve tregon luftën midis Perëndisë dhe forcave të mirësisë dhe të dritës (përfaqësuar nga Fryma e Shenjtë, Spenta Manyu) dhe Ahriman, i cili kryeson mbi forcat e errësirës dhe të keqes. Ndërsa njeriu duhet të zgjedhë cilës anë i takon, feja na mëson se në fund të fundit, Perëndia do të mbizotërojë, dhe madje edhe të dënuarit me Zjarr do të gëzojnë bekimet e Parajsës (fjalë e vjetër perse), shkruan BBC sipas Pasqyre.al.
KOMEDIA HYJNORE
Shekuj para Komedisë Hyjnore të Dantes, “Libri i Arda Virafdescribed” tregon në detaje “Një udhëtim në qiell dhe ferr”. A mundet Dante të ketë dëgjuar ndoshta për ‘raportin’ e udhëtarit kozmik zoroastrian, i cili mori formën e vet përfundimtare rreth shek. 10? Ngjashmëria e dy veprave është e çuditshme, por mund të ofrojmë vetëm hipoteza, shkruan BBC.
Me gjithë kontributet e veta në mendimin perëndimor, në fe dhe kulturë, pak është i njohur besimi i parë monoteist në botë dhe themeluesit e saj iranian. Rrjedhimisht, edhe për shumë amerikanë dhe evropianë, Irani supozohet të jetë e kundërta polare e gjithçka që ka bota e lirë e për çka bota e lirë mbahet kampione. Shumë trashëgimi dhe ndikime të tjera të Iranit janë lënë mënjanë, feja është harruar, por e Zoroastrianizmi mundet të ofrojë çelësin për të kuptuar ngjashmëritë./BBC/ Pasqyre.al
